Geçen hafta Gri Liste’den çıkış kararının ardından yabancıların ilgisinin hızlanması beklenirken, tam tersi bir senaryo ile karşı karşıyayız. Yabancı yatırımcı 21-28 Haziran haftasında 227,8 milyon dolar net hisse satışı yaparken aynı hafta Devlet İç Borçlanma Senetleri (DİBS) tarafında net satımları 679,5 milyon dolar oldu.
Yabancı hisse tarafında 7 haftadır arka arkaya satıcı konumunda ve toplam satış 2 milyar doları geçti. Yabancıların DİBS tarafında ise 13 hafta arka arkaya yaşanan girişin ardından geçen hafta satış tarafında oldukları görülüyor. Uzmanlar DİBS’teki bu satışın kâr realizasyonu gibi düşünülebileceğini söylüyor. Ancak hisse tarafında satışın 7’inci haftaya çıkması soru işaretlerini de beraberinde getiriyor. Uzmanlar önümüzdeki haftalarda bu tablonun beklentilerin altında kalan enflasyonla birlikte değişebileceğini söylüyor.
Kredilerdeki düşüş kısa sürdü
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun (BDDK) haftalık bültenine göre, 21 Haziran haftasında gerileyen bankacılık sektörünün kredi hacmi, 28 Haziran itibarıyla 175 milyar 423 milyon lira arttı. Söz konusu dönemde kredi hacmi 13 trilyon 627 milyar 781 milyon liradan 13 trilyon 803 milyar 204 milyon liraya yükseldi. Tüketici kredilerinin tutarı, 28 Haziran itibarıyla 23,1 milyar lira yükselişle 1,7 trilyon liraya yükseldi. Söz konusu tutarın 447,1 milyar lirası konut, 90,7 milyar lirası taşıt ve 1,2 trilyon lirası ihtiyaç kredilerinden oluştu. Bu dönemde taksitli ticari kredilerin tutarı 23,7 milyar n lira artarak 1,7 trilyon liraya çıktı. Bankaların bireysel kredi kartı alacakları da yüzde 2,3 artışla 1,5 trilyon liraya yükseldi.
Bireysel kredi kartı alacaklarının 515,8 milyar lirasını taksitli, 952,4 milyar lirasını taksitsiz borçlar oluşturdu. Bankacılık sektöründe takipteki alacaklar, 28 Haziran itibarıyla önceki haftaya göre 1,2 milyar lira artışla 217 milyar liraya çıktı. Takipteki alacakların 171,7 milyar lirasına özel karşılık ayrıldı. Aynı dönemde bankacılık sisteminin yasal öz kaynakları, 29,3 milyar lira yükselerek 2,9 trilyon lira oldu.
BDDK verilerin göre Kur Korumalı Mevduatlarda düşüş hızı yavaşlarken, toplam büyüklük de 2 trilyon TL sınırına yakınsadı. Buna göre KKM bakiyesi geçen hafta yüzde 0,9 ve 18 milyar 335 milyon liralık azalışla 2 trilyon 14 milyar liraya geriledi. Kur korumalı mevduatlarda şirketlere sağlanan vergi avantajında sona gelinirken, toplam büyüklükteki düşüşün yavaşlayarak da olsa devam ettiği görüldü. Kur korumalı mevduatlarda son olarak şirketlere yönelik vergi avantajının bitmesiyle gerilemenin devamı da bekleniyor. Yeni bir karar alınmadığı takdirde kur korumalı mevduat (KKM) ve katılım hesaplarına uygulanan kurumlar vergisi istisnası 1 Temmuz itibarıyla sona erdi.
Mevduat hesapları geçen hafta geriledi
BDDK verilerine göre, bankacılık sektöründe toplam mevduat ise bankalar arası dahil, geçen hafta 45,7 milyar lira azalarak 16,5 trilyon liraya düştü. Toplam mevduatlar içerisinde TL mevduatlar 10,3 trilyon lira, yabancı para mevduatlar 6,1 trilyon lira oldu. Geçen hafta hem TL hem yabancı para mevduatlarda azalma meydana geldi.
TCMB’nin rezervleri 4,7 milyar dolar düştü
Merkez Bankası’nın toplam rezervleri 28 Haziran haftasında 4,7 milyar dolar azalarak 142,9 milyar dolara geriledi. Aynı hafta swap hariç net rezervler 1,1 milyar dolar azalarak 11,6 milyar dolara geriledi. 29 Mart’tan bu yana swap hariç net rezervlerde 77,1 milyar dolarlık artış yaşandı. Merkez Bankası brüt döviz rezervleri 3,6 milyar dolar azalışla 84,8 milyar dolara düştü. Bu dönemde altın rezervleri de 1 milyar 50 milyon dolar azalışla 58 milyar 77 milyon dolara düştü.
TL’nin reel değeri 2,5 yılın zirvesinde
TÜFE bazlı reel efektif döviz kuru 61,90 ile 2021 Eylül ayından bu yana en yüksek seviyeye çıktı. Türk Lirası’nın reel değerindeki tırmanma Haziran ayında ılımlı da olsa devam etti. TÜFE bazlı reel efektif döviz kuru Haziran ayında 61,90 değerini aldı. Mayıs ayında reel efektif Döviz kuru 61,54 olarak kaydedilmişti. Haziran ayındaki seviye Eylül 2021’den bu yana en yüksek seviye oldu. TÜFE bazlı reel kur ise 94,3 seviyesine yükseldi.
Bankacılık sektörünün 5 aylık net kârı %23 arttı
BDDK, mayıs ayına ilişkin sektörel verileri yayımladı. Buna göre, geçen yılın ilk 5 ayında 190,3 milyar TL olan sektörün kârı, bu yıl aynı dönemde 233,6 milyar TL’ye çıktı. Bankacılık sektörünün Mayıs ayındaki net kârı ise 42,93 milyar TL olarak gerçekleşti. BDDK açıkladığı verilere göre, Mayıs ayında takipteki alacakların toplam nakdi krediler içindeki payı yüzde 1,52 oldu. Bu oran geçen yılın beşinci ayında yüzde 1,75 düzeyindeydi. Çekirdek sermaye yeterliliği rasyosu Mayıs 2023 yüzde 14 iken, Mayıs 2024’te yüzde 13 olarak gerçekleşti. Öte yandan, Mayıs 2023’te yüzde 17 olan sermaye yeterliliği standart rasyosu Mayıs’ta da yüzde 17 oldu. Toplam aktifler Mayıs 2024’te 27 trilyon TL olarak gerçekleşirken, toplam krediler 13,5 trilyon TL olarak açıklandı.
Kaynak: https://www.dunya.com/ekonomi/yabanci-13-hafta-sonra-dibste-satisa-gecti-haberi-735313
