Bir Psikoloğun Gözünden Yeni Yılda Yeni Alışkanlıklar Kazanmanın İpuçları!

Sanılanın aksine bir şeyi düzenli yapıyor olmanız onun alışkanlık olduğu anlamına gelmez. Alışkanlık dediğimiz şey üzerine düşünmeden otomatik olarak yaptığınız davranışlardır. Örneğin bir fincan kahve içerken sigara paketine uzanmanız veya telefonunuzu aldığınızda farkında olmadan sosyal medyayı açmanız gibi.

Başlangıçta bilinçli olarak yapılan bir davranış zamanla tekrarla otomatik hale gelir. İyi ya da kötü bir alışkanlık fark etmeksizin bu süreç beynimizdeki karar alma mekanizmalarını atlar ve daha az enerji tüketen bir eyleme dönüşür.

Kötü alışkanlıkları bırakmak zorlayıcıdır çünkü genellikle bilinçli karar alma sürecinin ötesine geçmiştir. Ancak bu döngüyü kırmak mümkün:

Bir alışkanlık genellikle bir ipucu (tetikleyici) ile başlar. Örneğin yatağa girdiğinizde telefonunuzu elinize almak gibi. Bu tetikleyiciyi kaldırarak alışkanlığı kırabilirsiniz. Telefonu yatak odasına getirmemek bu davranışı engellemenin kolay bir yolu olabilir.

Tamamen bir alışkanlığı bırakmaya çalışmak yerine onu daha faydalı bir davranışla değiştirin. Örneğin işten sonra rahatlamak için bir kadeh şarap yerine yürüyüşe çıkmayı deneyebilirsiniz.

Alışkanlıklar bulundukları ortamla sıkı bir bağ kurar. Eğer sağlıksız bir alışkanlığınız varsa ortamınızı değiştirmek güçlü bir etki yaratabilir. Tatildeyken bazı alışkanlıklarınızı bırakmanın daha kolay olduğunu hiç fark ettiniz mi? İşte bu beyninizin farklı bir bağlamda eski alışkanlıkları unutmasından kaynaklanıyor.

Yeni ve sağlıklı alışkanlıklar kazanmak planlama ve tekrar gerektirir. İşte birkaç öneri:

Bir alışkanlığı kazanmak için büyük adımlar atmanıza gerek yok. Örneğin her gün sadece 5 dakika meditasyon yaparak başlayabilirsiniz.

Yeni alışkanlıklar aynı zamanda ve yerde tekrarlandığında daha kolay yerleşir. Örneğin her sabah kahvaltıdan sonra bir bardak su içmeyi alışkanlık haline getirebilirsiniz.

Yeni bir davranışı sürdürülebilir kılmak için başlangıçta kendinizi ödüllendirin. Örneğin spor yaptıktan sonra sevdiğiniz bir şarkıyı dinlemek veya kendinize bir fincan çay hazırlamak gibi küçük ödüller motivasyon sağlar.

Bir alışkanlığın yerleşmesi zaman alır. Araştırmalara göre bir davranışın otomatik hale gelmesi için ortalama 66 gün gerekiyor. Bu yüzden sabırlı olun ve sürecin tadını çıkarın.

İster kötü bir alışkanlığı bırakmak isteyin ister sağlıklı bir alışkanlık kazanmayı hedefleyin önemli olan tutarlı olmak ve küçük adımlarla ilerlemektir. Unutmayın alışkanlıklar sadece bireysel tercihler değil yaşam tarzınızı ve uzun vadeli hedeflerinizi belirleyen güçlü araçlardır.