‘Science Advances’ dergisinde yayımlanan araştırmada, takribi 11 milyon yıl önce Mars’a çarpan bir meteorun gezegenden kopardığı, Antarktika ve Afrika’daki bölgelere düşen bazalt yapıdaki ‘nakhlite’ ve olivin minerali içeren ‘chassignite’ göktaşlarının kimyasal bileşenleri incelendi.
Araştırmada, Mars’ın manto ve kabuğunun belirgin yeraltı kayaçlarına sahip olduğu ve Dünya’dan farklı bir yapıda şekillendiği saptanırken, Kızıl Gezegen’in atmosferik olarak değişime uğramış bir üst kabuğu ve karmaşık bir derin kabuğu olduğu kaydedildi.
“Göktaşlarının 1,3 milyar yıl önce oluştuğu tahmin ediliyor”
Mars’ın derinliklerinden gelen kayaçların gezegenin kabuğunun tabanına nüfuz ettiği bir mantoya sahip olduğuna işaret eden araştırmada, gezegenin gelişiminin erken dönemlerinde oluşan iç kısmının da eriyerek farklı volkan türlerini oluşturduğu belirtildi. Araştırma ekibinden James Day, yaklaşık 1,3 milyar yıl önce oluştuğu tahmin edilen “nakhlite” ve “chassignite” göktaşlarının ilişkisini değerlendirirken ‘nakhlitelerin ve chassignitelerin’ aynı volkanik sistemden geldiğine ve atmosferik etkileşimlerle değişen Mars kabuğuyla etkileşime girdiklerini” ifade etti.
Day, Mars araştırmalarında incelenebilen fiziki malzemelerin Kızıl Gezegen’den Dünya’ya düşen göktaşları olduğunu söyleyerek, Mars’taki volkanik oluşumun Dünya’dakine benzerlik gösterdiği ancak aynı zamanda bazı farklılıkları olduğunu kaydetti. “Bir yandan, nakhliteler ve chassigniteler, yeni oluşan volkanların manto üzerine baskı yapmasıyla daha fazla volkanik oluşum üreten tektonik güçlerin meydana geldiği Hawaii’nin Oahu Adası gibi yerlerdeki son volkanik oluşuma benzer şekillerde biçim aldı. diye konuşan Day, Mars’taki volkanik oluşumun farklılıklarına da işaret etti:
“Mars’taki yeraltı kayaçları son derece eski ve Kızıl Gezegen oluştuktan kısa bir süre sonra birbirlerinden ayrılmış. Dünya’da levha tektoniği ise, yeraltı kayaçlarının zaman içinde yeniden bir araya gelmesine yardımcı olmuştur.” ifadelerini kullandı.
Kaynak: https://www.dunya.com/dunya/dunyadaki-mars-ornekleri-kizil-gezegene-dair-ipuclari-verdi-haberi-730089
