Gecikmiş yas, sevdiğiniz birinin ölümü veya boşanma gibi önemli bir kayıp yaşadığınızda, ancak yasın tipik belirti ve semptomlarını yaşamadığınızda ortaya çıkar. Kayıp gerçekleştiğinde kederinizi ifade etmek yerine, duygu dalgalarının daha sonra ortaya çıktığını görebilirsiniz. Bu yazımızda gecikmiş yas kavramını detaylı bir şekilde inceliyor olacağız. Hadi başlayalım!
Kaynak: https://www.psychologytoday.com/intl/…
Boşanma bir tür ölümdür ve kederinizin zaman içinde arttığını ya da aylar sonra, tam da kendinizi daha iyi hissettiğinizi düşündüğünüz bir anda daha ağır hissettiğinizi fark edebilirsiniz.
Evet, boşanma gerçekten de gecikmiş bir yas tepkisine neden olabilir. Bir evliliğin sona ermesi, birincil bir ilişkinin kaybını, paylaşılan hayallerin ölümünü ve genellikle kişinin hayatının tamamen yeniden yapılandırılmasını içeren büyük bir yaşam değişikliğidir.
Boşanma birçok duyguyu beraberinde getirir ve en yaygın olanı kederdir. Bu, yas tutmadığınız ya da tutmadığınız anlamına gelmez. Sadece kasıtlı ya da bilinçsiz olarak ifade etmeyi ertelemişsinizdir.
Daha sonra, belki de sessiz bir anda ve hiç beklemediğiniz bir anda, duygusal etki yüzeye çıkabilir. ‘Kederim beni dişlerimi fırçalarken vurdu! Sanki babamı bir daha asla göremeyeceğimi yeni fark etmiştim.’ İşte bunun gibi anlarda kederinizi işlemeye ve üzerinde çalışmaya başlayabilirsiniz.
Yas tutma ve üzüntü hissi çeşitli nedenlerle gecikebilir. Bunları sırasıyla incelemek istersek:
Şok ve İnkar: Başlangıçta, boşanma veya ayrılık konusunda şok olabilir veya inkâr ederek duygusal etkiyi geciktirebilirsiniz. Bu şok, durumla geçici olarak başa çıkmak için koruyucu bir mekanizma görevi görebilir.
Yasal ve Pratik Konular: Boşanma sırasında yasal işlemler, mali düzenlemeler ve lojistik değişikliklerle uğraşmak dikkatinizi duygusal süreçten uzaklaştırabilir. Benzer şekilde, bir ölümle birlikte gelen sorumluluklar da yası geciktirebilir.
Bir Başa Çıkma Mekanizması Olarak Kaçınma: İnsanlar genellikle kayıp veya boşanma ile ilişkili duygusal acıdan uzaklaşmak için iş veya faaliyetlerle meşgul olmak gibi kaçınma stratejileri kullanırlar. Ancak bu sadece geçici bir rahatlama sağlar.
Sosyal Beklentiler: Yası çevreleyen toplumsal beklentiler ve kültürel normlar, bireylerin duygusal tepkilerini bastırmalarını veya geciktirmelerini etkileyebilir. Farklı kültürlerin yasla başa çıkma yöntemleri farklıdır ve bu da bireylerin duygularını ifade etme biçimlerini etkileyebilir.
Korku: Savunmasızlık veya yargılanma korkusu, bireylerin kederlerini ifade etmeyi geciktirmelerine neden olabilir. Arkadaşlardan veya aile üyelerinden gelen yardımcı olmayan yorumlar da bu korkuya katkıda bulunabilir.
Çözülmemiş Geçmiş Kayıplar: Önceki kayıplar veya travma, ek yasla yüzleşmeyi zorlaştırarak yas tepkisinin gecikmesine yol açabilir. Geçmiş deneyimlerden kaynaklanan birikmiş çözülmemiş keder bu gecikmeye katkıda bulunabilir.
Karmaşık Duygular: Boşanma, rahatlama, suçluluk, öfke ve gelecekle ilgili kaygı gibi duyguların bir karışımını içerir. Yas aşamasına gelmeden önce bu duyguların işlenmesi zaman alabilir.
Çocuklar ve Ebeveyn Sorumlulukları: Boşanma sırasında çocukların refahına ve ihtiyaçlarına odaklanmak, özellikle duygular ham olduğunda, kişinin kendi yas sürecini geciktirebilir.
Genel olarak, yas çeşitli faktörler nedeniyle gecikebilir, ancak düzgün bir şekilde iyileşmek için bu duyguları kabul etmek ve ele almak önemlidir.
Elbette insanlar farklıdır ve her birimiz kendi yöntemlerimizle yas tutarız. Yas tutmanın doğru ya da yanlış bir yolu yoktur.
Bazılarımızın duygularımızı işlemesi ve ifade etmesi doğal olarak daha uzun sürer ve bu sorun değildir. Yas için belirlenmiş bir zaman çizelgesi yoktur. Umarız hiçbir zaman sevdikleriniz için yas tutmak zorunda kalmazsınız. İçeriğimiz bu kadardı. Düşüncelerinizi yorumlarda bizlerle paylaşmaktan çekinmeyin.👇
Kaynak: https://onedio.com/haber/ani-bir-kayip-veya-beklenmeyen-bir-bosanma-sonrasinda-neden-gecikmis-yas-yasariz-1211084
