Ekonomide krizler iş piyasasıyla doğru orantılıdır. İşsizliğin yükselmesi Türkiye’de de dolar ve enflasyonla birlikte yakından takip edilir. Son dönemde işsizliğin azalmasına tartışmaları ise bitirmiyor. Gelin detaylara birlikte bakalım.
İşsizlik, önemli bir ekonomik gösterge olmanın yanında toplumsal bir olgudur.
İş piyasası tüm ekonomilerde yakından takip edilirken, Türkiye’de de önemli görülür. TÜİK’in son açıkladığı verilere göre Türkiye’de işsizlik yüzde 8,8 oranında düşüşte ancak detaylar ve uzmanlar aynı şeyleri söylemiyor.
Gelelim detaylara! Öncelikle gelişmekte olan ülkeler stratejisti Erik Meyersson, kadın işgücüne ya da işsizliğine dikkat çekiyor.
Türkiye’nin işgücü piyasaları ve ekonomisi sıkıntıda. İşsizlik oranındaki düşüş, işgücünün önemli ölçüde yetersiz kullanımını gizliyor. 2018 krizinden bu yana kadınların işgücü sonuçları giderek erkeklerinkinden farklılaştı.
“Yatırımcılar için merkez bankası ilk sırada yer alırken, Türkiye’deki politika yapıcıların kadınları ekonomik olarak güçlendirememesi geleceğine zarar verme riski taşıyor. Bu, RTE’nin icat etmediği ama şu anda içinde bulunduğu bir sorun” derken,
“Demografik pencere kapanıyor ve TR hazır değil.” diyerek bu grafiği de paylaşıyor.
İstanbul Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Binhan Elif Yılmaz, işsizlik verilerini şu şekilde inceliyor.
İstihdam oranı dar bir bantta hareketini sürdürüyor. Türkiye’de çalışabilir yaştaki nüfusun sadece yarısından azı istihdam edilebiliyor.
Atıl iş gücü oranı bir ayda %22,6’dan %24,7’ye yükseldi. En son pandemide kapanmaların etkisiyle %25’leri geçmişti. Bu oranın anlamı şu:
Belirli bir süre daha istihdam imkânı yaratılamazsa iş arayanlar iş bulma ümitlerini kaybedeceklerinden herhangi bir istatistiki veride yer almayacaklar. İş aramaktan hatta çalışmaktan vazgeçenlerin sayısı her geçen gün artıyor.
2023 yılının ilk beş aylık dönemindeki gevşek para politikasından haziran itibariyle sıkı para politikasına geçişin manşet işsizlik oranı üzerindeki etkisini TÜİK henüz doğrulamasa da atıl iş gücü oranındaki hızlı yükselişe dikkat.
“Kadın ve erkek, 2005-2010 arası işsizlikte kısmen eşitlenmişti. 2010 sonrası kadın işsizlik oranında gerileme başlasa da erkek işsizlik oranı daha hızlı düştü.”
Ancak böyle devam etmedi, 2018 son çeyrekte kadın işsizlik oranı %17’leri gördü. Pandemiden çıkışta bu iki oran bir kaç aylığına birbirine yakınlaştı ama son yılların ekonomi politikalarının emek üretim faktörüne ve onun getirisine etkisi sert oldu. Bugün TÜİK’in açıkladığı erkek işsizlik oranı %7,1 iken kadın işsizlik oranı %12.
Fatih Özatay, hem sosyal medyada hem de yazısında “İşsizlik arttı mı azaldı mı?” diye soruyor.
Verinin çok fazla oynaklık göstermesi nedeniyle ‘üçer aylık ortalama değerler’ üzerinden, olumlu tarafını, ‘İşsizlik oranında belirgin bir düşüş var’ olarak değerlendiren Özatay, son 19 yılın en düşük işsizlik oranına yaklaşmış durumda olduğumuzu da belirtiyor.
Daha geniş tanımlı işsizlik oranında ‘atıl işgücü oranı’nın ‘hem çok yüksek’ ‘hem de son dönemde arttığını’ belirtiyor.
İstihdam oranı için de 2022’nin son çeyreğinden bu yana yerinde saydığını ve çalışma yaşındaki nüfusumuzun yarısını bile istihdam edemediğimizi gösterdiğini de vurguluyor.
İşsizlik oranı arttı mı azaldı mı? sorusuna cevap da burada karmaşıklaşıyor.
Nereden baktığınıza bağlı. Kısa yanıtım şu: Salt işsizlik oranındaki düşüşe bakıp işgücü piyasasında işlerin rayına girdiğini ileri sürmek mümkün değil.
Yorumlar da detaylara bakınca daha ilginç bir hal alıyor.
Sizce işsizlik ne durumda?
Kaynak: https://onedio.com/haber/issizlik-tuik-e-gore-dusuyor-verileri-inceleyince-tablo-degisiyor-kadinlar-alarm-veriyor-1204486
